چرا فرش خاکی هرمز "لند آرت" نیست؟

بهشب عباسی

فرش خاکی اثری  که از اواسط دهه هشتاد توسط تعدادی از هنرمندان هنرهای تجسمی هرمزگان در جزیره هرمز خلق شده و برای چندین سال متوالی ادامه پیدا کرد،این اثر که موافقان و مخالفان بسیاری داشت،ریشه در کارگاه هنر محیطی دارد که "احمد نادعلیان" به دعوت انجمن در  دی ماه سال 1385 برگزار می کند.در این باره که چرا و چگونه فرش خاکی و آثاری از این دست که در هرمز تولید می شوند،تبدیل به "کالا" شده اند،در مطلبی جداگانه خواهم پرداخت.این مطلب کوتاه اما عکس العملی است به گفته احمد کارگران هنرمند ساکن هرمزگان که فرش خاکی را زیر مجموعه لند آرت تعریف کرده است.

در تعریف لند آرت آمده:

لند آرت یا هنر زمینی جنبشی است که هنرمندان این سبک(که اکثرا آمریکایی بودند) برای تولید اثر هنری از مصالح طبیعی و ارگانیک و آلی مانند چوب و سنگ و برگ و فلز و... استفاده کرده و اغلب اثر هنری را در فضای بکر و به دور از تمدن و تکنولوژی اجرا می کردند.

وقتی آثار هنرمندان مطرح هنر مفهومی  لند آرت  رو مشاهده و مطالعه می کنیم متوجه می شویم که اکثر این آثار وضعیت اعتراضی دارند."لند آرت تظاهرات اعتراض آمیزی علیه استثمار انسان و منابع طبیعی" یا " لند آرت به منزله قیامی در برابر هنر کالایی و تبلیغاتی صرف و زیباشناسی مصنوعی و بزکوار اواخر دهه 1960" یا "لند آرت در نقد زندگی تجملاتی و جامعه صنعتی است"

توجه به طبیعت یکی از شاخصه های اصلی لند آرت است،اما در فرش خاکی هرمز ما با تخریب محیط زیست مواجه ایم،بیشتر اوقات لند آرت در دل طبیعت خلق می شود و توسط عکس و فیلم با مخاطب در میان گذاشته می شود اما فرش خاکی در یک روز 3 هزار نفر با کمترین آموزش در خصوص "نحوه رفتار در طبیعت بکر"به جزیره دعوت می کرد.در لند آرت هنرمند به سیاستمدار  و تصمیم گیر ؛معترض است در فرش خاکی دولتمردان و مسولین برای بازدید از اثر دعوت می شوند.در لند  آرت اثر یک بار خلق می شود اما فرش خاکی هرمز چندین سال پهن شد و ..

پزوهشگری به نام " آ محمدیان" در مقاله موجود در سایت "سازمان زیبا سازی شهر تهران"در خصوص تعریف هنر محیطی و تفاوتش با هنر زمین،نتیجه می گیرد:دلایل زیادی باعث بروز هنر زمین شده اند.از جمله نارضایتی از فرم های خسته کننده هنر مینیمال، مخالفت با شی‌شدگی آثار هنری در موزه‌ها و گالری‌ها، پیوند هنرمند با طبیعت،رشد صنعت و زوال طبیعت و صدمه به محیط زیست.